Tym razem w cyklu #SymboleMiasta przyjrzymy się bliżej popularnemu wrocławskiemu „Manhattanowi”. Tak nazywane najczęściej są bloki mieszkalno-usługowe przy Placu Grunwaldzkim we Wrocławiu. Niektórzy mieszkańcy stolicy Dolnego Śląska nazywają je jeszcze „bunkrowcami” lub… „sedesowcami”.
Charakterystycznych dla okolic placu Grunwaldzkiego budynków mieszkalnych jest sześć. Zostały zaprojektowane przez związaną z Wrocławiem architekt Jadwigę Grabowską-Hawrylak. Odbyło się to w latach 1967 – 1970. Budowa trwała trzy lata i zakończyła się w 1973 r. Projekt Jadwigi Grabowskiej Hawrylak wyprzedzał czasy, w których żyła.
Każdy z sześciu wieżowców ma wysokość 55 metrów co daje 16 pięter. W ich skład wchodzą, także lokale usługowe takie jak; sklepy, apteki czy restauracje. Pierwotny projekt zakładał oplatające bloki rośliny, które miały dodać mu charakteru śródziemnomorskiego. Możliwości w okresie PRL-u co do sprowadzania, ale i inwestowania w będące „na czasie” materiały budowlane były utrudnione. Skończyło się na tzw. „betonozie”, która przez wielu jest krytykowana.
Jednak miejsce to w połączeniu z fantastycznym widokiem z nad Odry ma, także swoich wiernych fanów i nie są nimi wyłącznie mieszkańcy wspomnianych budynków. Popularny „wrocławski Manhattan” jest obiektem zainteresowania turystów. Wpisuje się w tożsamość Wrocławia, a mieszkańcy przez te 47 lat zdążyli się do nich przyzwyczaić. Co prawda nie mieli wyjścia, ale po liftingu budynki przeżywają drugą młodość. W dodatku są wpisane do rejestru zabytków województwa dolnośląskiego!
Autorka projektu tego ponadczasowego monumentu zmarła w czerwcu 2018 r. Do 2017 r. pełniła rolę miejskiego konserwatora zabytków we Wrocławiu, która powierzona jej była od 1995 roku. Była pierwszą kobietą, która uzyskała dyplom na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej, a miało to miejsce w 1950 r. Jej wkład w we Wrocławską architekturę możemy zobaczyć między innymi na osiedlu Kołłątaja, Gajowice, Plac Grunwaldzki oraz w takich miejscach jak: Dom Naukowca, szkoła podstawowa przy ulicy Podwale, dom autorki przy ulicy Kochanowskiego (nagrodzony nagrodą dom roku SARP (1984) czy kościół pw. Odkupiciela Świata.
Brała czynny udział w odbudowie wrocławskich zabytków. Zaprojektowała wiele wrocławskich szkół, osiedli, czy domów jednorodzinnych. Miała też swój wkład w budowę domów handlowych, czy galerii. Jadwiga Grabowska-Hawrylak wykreowała wiele obiektów wśród #SymboleMiasta.
Dariusz Nowakowski