WAŻNE: „Musi się znaleźć miejsce debaty, jaka powinna obowiązywać w demokratycznym państwie” – „Gdy spór przeminie, będziemy nadal żyli obok siebie w trudnych chwilach, które bez wątpienia są przed nami”

Środowiska uczelniane nie pozostają obojętne wobec sytuacji masowych zachowań w przestrzeni publicznej będących reakcją na wydany tydzień temu wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który uznał przesłankę eugeniczną zezwalającą dotąd do terminowania nienarodzonego dziecka za niezgodną z Konstytucją RP.

Kilka dni temu publikowaliśmy w naszym portalu oświadczenie rektora Uniwersytetu Wrocławskiego. Dzisiaj dotarły do nas stanowiska wyrażone przez duszpasterzy akademickich oraz kolegium rektorów uczelni wyższych Wrocławia i Opola. W obu dokumentach pojawia się apel o powściągnięcie złych emocji i znajdowanie przestrzeni wymiany opinii w sposób pozwalający szanować odmienne poglądy i nie zagrażający zdrowiu publicznemu. Dzisiaj także informowaliśmy o apelach przyjętych przez samorząd miasta Wrocławia i województwa wrocławskiego. Dokumenty te przyjmowane niejednogłośnie są wyrazem preferencji polityków wobec toczącego się ulicznego i medialnego sporu.

Portal WrocławskieFakty.pl prezentuje dokumenty w całości, aby umożliwić Czytelnikom zapoznanie się z nimi i wyrobienie sobie własnej oceny zawartych w nich poglądów w tak kluczowej kwestii, jaką jest prawo do życia, bez którego człowiek nie może korzystać z żadnych innych praw.

Wobec wyraźnego poparcia ze strony władz wrocławskich uczelni dla „Ogólnopolskiego Strajku Kobiet” i wszystkich treści oraz zachowań, które z sobą protesty niosą, nie może przejść obojętnie środowisko akademickie oraz duszpasterstwa, które mu służą w naszym mieście od 75 lat.

W związku z tym duszpasterze akademiccy Wrocławia wysłali zapytanie do rektorów uczelni, które ogłosiły na dzień 28 października 2020 r. tzw. całe dni lub godziny rektorskie. Zapraszają także do popisania petycji i udostępniania dalej. Listy z podpisami zostaną wydrukowane i dołączone do listu duszpasterzy akademickich, a następnie wysłane po 1 listopada do władz poszczególnych uczelni we Wrocławiu. Link do petycji online: https://www.citizengo.org/pl/signit/183112/view O odpowiedzi lub jej braku organizatorzy akcji powiadomią w mediach lokalnych i mediach społecznościowych.

Treść listu – petycji w całości:

Magnificencjo, Szanowny Panie Rektorze, dzień 28 października 2020 r. na Uczelni Pana Rektora został ogłoszony jako dzień rektorski (lub wyznaczono godziny rektorskie), by umożliwić Nauczycielom i Studentom udział w protestach organizowanych przez „Ogólnopolski Strajk Kobiet” i inne organizacje sprzeciwiające się orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 października 2020 r. Protesty te odbywają się na ulicach Wrocławia z wielką wulgarnością, nabrzmiałymi emocjami, a nawet towarzyszy im niszczenie mienia publicznego oraz budynków sakralnych.

Oprócz sprzeciwu wobec orzeczenia Organizatorzy jasno wyartykułowali także 27 października br. dodatkowe cele społeczne i stricte polityczne. Logicznym jest, że każdy uczestniczący w powyższych protestach zgadza się z tymi celami, a wspierający demonstracje przez swe działania administracyjne biorą także pewną odpowiedzialność za szkody materialne, zdrowotne, społeczne i duchowe.

W niedawnym Apelu Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich i innych organizacji czytamy m.in.: „Miejsce otwartej i poszukującej kompromisu debaty, jaka powinna obowiązywać w demokratycznym państwie, zajął konflikt toczący się na ulicy. To – zwłaszcza w sytuacji pandemicznego kryzysu – zjawisko niebezpieczne o trudnych do przewidzenia konsekwencjach społecznych i zdrowotnych.”

W związku z tym kierujemy do Pana Rektora jako Duszpasterze Akademiccy Wrocławia następujące pytania:

1. Czy wobec neutralności światopoglądowej Uczelni i deklarowanego wsparcia dla realizacji praw obywatelskich studentów i nauczycieli w czasie demonstrowania swoich poglądów, możemy spodziewać się podobnego ogłoszenia w przyszłości wolnych dni lub godzin w trakcie możliwej wrocławskiej demonstracji wspierającej orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego lub innego marszu poparcia dla inicjatyw ochrony życia ludzkiego od poczęcia do naturalnej śmierci w naszej Ojczyźnie?

2. Demonstracje Ogólnopolskiego Strajku Kobiet organizowane są nielegalnie. W czasie tych zgromadzeń nie są zachowywane przepisy epidemiczne, przez co są także zagrożeniem dla zdrowia publicznego. Jak pogodzić i wytłumaczyć zamykanie Uczelni z powodu epidemii i przenoszenie ich życia do internetu (co uważaliśmy za smutną konieczność) z pośrednią, ale wyraźną milczącą sugestią wobec części Nauczycieli i Studentów do udziału w demonstracjach, a przez to do naruszania prawa i narażania zdrowia uczestników oraz wielu innych ludzi, z którymi będą mieli z nimi styczność?

Dziękujemy za odpowiedź. Z wyrazami szacunku Duszpasterze Akademiccy Wrocławia, w imieniu których dokument podpisał o. Mariusz Mazurkiewicz CSsR, duszpasterz DA Redemptor we Wrocławiu

Do naszej redakcji wpłynęło także Państwu dzisiejsze oświadczenie Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola. Poniżej publikujemy je w całości.

Występując w imieniu niżej podpisanych uczelni Wrocławia i Opola wyrażamy zaniepokojenie sytuacją prawną, polityczną i społeczną w Polsce. Głęboką obawę budzą możliwe skutki tej sytuacji dla bezpieczeństwa i zdrowia mieszkańców naszego kraju, w szczególności członków naszych wspólnot akademickich.

Od kilku dni trwają protesty związane z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Niezależnie od treści wyroku, co najmniej za nieroztropne należy uznać rozpoczęcie i prowadzenie właściwej procedury w czasie epidemii, a ogłoszenie wyroku w momencie wykładniczego wzrostu zakażeń. W tym czasie wszystkie siły polityczne i społeczne powinny skupić się na zapewnieniu bezpieczeństwa mieszkańcom naszego kraju. Powinien to być bezwzględny priorytet, zwłaszcza dla osób sprawujących władzę.

W chwili obecnej protesty społeczne, niezależnie od ich wydźwięku politycznego, przybierają coraz bardziej emocjonalny, żywiołowy, a pod wpływem bodźców ze strony sił politycznych także agresywny charakter. W rezultacie narastają społeczne podziały, co tylko pogłębia kryzys zdrowotny. W sytuacji naszego systemu ochrony zdrowia, od lat borykającego się z ciężkimi problemami, może to doprowadzić do szybkiego i tragicznego w skutkach załamania jego sprawności organizacyjnej.

Stanowczo apelujemy, by wszystkie siły polityczne, instytucje i osoby cieszące się autorytetem społecznym, włączyły się dziś, bez wahania i bez szacowania strat i zysków politycznych, w pokojowe rozwiązanie sporu. Sytuacja w naszym kraju wymaga dziś szybkich działań godnych mężów stanu, patrzących wyłącznie na dobro i głos wspólnot, na bezpieczeństwo Polek i Polaków. To po stronie osób sprawujących władzę leży odpowiedzialność za właściwe, szanujące prawa obywateli rozwiązanie tej sytuacji, którą zapoczątkowały decyzje organów państwa.

Zwracamy się do rządu i władz ministerialnych o wsparcie wartości akademickich, wynikających z tradycji klasycznego uniwersytetu, to jest podjęcie działań na rzecz przywrócenia kompromisu i porozumienia społecznego.

Podkreślamy, że wolność debaty i autonomia uczelni to fundamenty decydujące o naszym miejscu i autorytecie w społeczeństwie. Bez silnych swoją niezależnością wspólnot akademickich nie sposób sobie wyobrazić nowoczesnego społeczeństwa.

Apelujemy jednocześnie do wszystkich – niezależnie od strony sporu – o rozwagę i szacunek dla każdego uczestnika debaty publicznej. Prosimy o odwoływanie się wyłącznie do pokojowych form protestu. Pamiętajmy, że gdy spór przeminie, będziemy nadal żyli obok siebie, będziemy współpracować i wspierać się w trudnych chwilach, które bez wątpienia są przed nami.

Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola

prof. dr hab. Andrzej Rokita (Przewodniczący KRUWIO)

Rektor Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

prof. dr hab. Piotr Ponikowski (Wiceprzewodniczący KRUWIO)

Rektor Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

prof. dr hab. Andrzej Kaleta (Wiceprzewodniczący KRUWIO)

Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

prof. dr hab. inż. Jarosław Bosy

Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu

prof. dr hab. Krystian Kiełb

Rektor Akademii Muzycznej we Wrocławiu

prof. Wojciech Pukocz

Rektor Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu

prof. dr hab. Przemysław Wiszewski

Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego

prof. dr hab. inż. Arkadiusz Wójs

Rektor Politechniki Wrocławskiej

ks. prof. dr hab. Włodzimierz Wołyniec

Rektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu

prof. dr hab. Elżbieta Czaplińska-Mrozek

Prorektor ds. Filii we Wrocławiu Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego

dr hab. inż. Marcin Lorenc

Rektor Politechniki Opolskiej

prof. dr hab. Marek Masnyk

Rektor Uniwersytetu Opolskiego