Tribologia w kosmosie – Scanway i Politechnika Wrocławska łączą siły w projekcie MOZART

Wrocławska spółka Scanway, o działaniu której pisaliśmy już w naszym portalu,  działająca w branży space-tech oraz naukowiec Politechniki Wrocławskiej realizują wspólny projekt poświęcony tribologii w kosmosie.

Projekt realizowany przez zespół Scanway i dr. Piotra Kowalewskiego z Politechniki Wrocławskiej dotyczy tribologii, czyli badań nad tarciem, zużywaniem oraz smarowaniem zespołów ruchomych. Inicjatywa ma na celu zaprojektowanie układów łożyskowych dedykowanych przestrzeni kosmicznej. Ich działania mogą przyczynić się do powstania we Wrocławiu unikatowego w skali kraju laboratorium astro-tribologicznego.

Scanway i Politechnika Wrocławska wdrażają wspólnie projekt pod nazwą „Opracowanie metodologii projektowania i badania precyzyjnych układów łożyskowych pracujących w warunkach złożonej kinematyki do pracy w środowisku kosmicznym”. Projekt jest częścią Miejskiego Programu Wsparcia Partnerstwa Szkolnictwa Wyższego i Nauki oraz Sektora Aktywności Gospodarczej „MOZART”, który został przyjęty przez Radę Miejską Wrocławia w 2012 roku i ma na celu wspieranie współpracy firm i naukowców działających w mieście.

Może się wydawać, że technologia tarcia i budowy łożysk to dość dobrze poznane obszary, jednak należy pamiętać, że warunki kosmiczne rządzą się innymi zasadami i właściwościami fizycznymi. To implikuje konieczność tworzenia nowych, dedykowanych rozwiązań – komentuje Mikołaj Podgórski ze Scanway. Dynamiczny rozwój sektora space-tech sprawia, że różnego typu urządzenia wykonują w przestrzeni kosmicznej coraz bardziej złożone zadania – przykładowo różne elementy satelitów wykonują serię złożonych ruchów – Wymaga to zamontowania w nich odpowiednio zaprojektowanych układów łożyskowych i uszczelniających. Warunki panujące w kosmosie, szczególnie próżnia, brak grawitacji, ekstremalne zakresy temperatury i promieniowanie kosmiczne sprawiają, że nie można w nich zastosować smarów i substancji sprawdzających się na Ziemi. Celem naszego projektu realizowanego z Politechniką Wrocławską jest opracowanie wytycznych i charakterystyk do projektowania układów łożyskowych dla przestrzeni kosmicznej – podsumowuje dr Piotr Kowalewski z Politechniki Wrocławskiej.

Działania wdrażane w ramach projektu skupiły się na opracowaniu konstrukcji polimerowych łożysk ślizgowych do elementów ruchomych małych satelitów, takich jak ScanSAT, satelita obserwacyjny tworzony przez Scanway. Rekomendacje z niego wynikające przysłużą się też w dalszej perspektywie do opracowania bardziej wydajnych układów łożyskowych dla dowolnych konstrukcji pracujących w kosmosie.

Opracowane rozwiązania mogą zostać wykorzystane również do powstania w przyszłości na terenie aglomeracji Wrocławskiej unikatowego laboratorium astro-tribologicznego. Jednostka taka byłaby unikatowa w skali kraju, co umocni pozycję Wrocławia jako miasta wiodącego we wspieraniu rozwoju technologii kosmicznych.

• Scanway to polska firma, która dostarcza innowacyjne systemy optoelektroniczne do zastosowań w sektorze produkcyjnym, energetyce, i branży kosmicznej. Systemy te umieszczane na liniach produkcyjnych, w satelitach oraz dronach umożliwiają obserwacje zdalne, kontrolę jakości, pomiary 3D i spektralne.

• Firma działa aktywnie na płaszczyźnie kosmicznej i przemysłowej przekuwając technologie kosmiczne na użyteczne rozwiązania dla przemysłu.

• W przemyśle kosmicznym, Scanway przy wsparciu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju prowadzi prace nad polskim satelitą do obserwacji Ziemi ScanSAT. Ponadto w ramach porozumienia z German Orbital Systems do 2025 roku wyśle pierwszego, europejskiego komercyjnego nanosatelitę na orbitę Księżyca.

Grafika: pixabay.com