Opieka wytchnieniowa to forma pomocy skierowana do osób niepełnosprawnych, jednakże jej pierwszymi adresatami są opiekunowie. Dedykowane im wsparcie umożliwia zajęcie się własnym zdrowiem lub konieczny odpoczynek, poprzez okresowe przejęcie opieki nad osobą niesamodzielną. Właśnie o opiece wytchnieniowej rozmawiano w trakcie międzynarodowej konferencji, jaka odbyła się w miniony wtorek we Wrocławiu.
Celem wydarzenia było umożliwienie uczestnikom zdobycia i wymiany wiedzy w zakresie tworzenia i wdrażania usług opieki wytchnieniowej w oparciu o doświadczenia licznych organizacji międzynarodowych. Gościnne sale Dolnośląskiego Centrum Filmowego stworzyły uczestnikom sympozjum przestrzeń do refleksji nad obecnym kierunkiem zmian w systemie wsparcia opiekunów.
Do Wrocławia zawitało grono znakomitych gości z całej Europy. Pojawili się reprezentanci między innymi: Szkockiej organizacji SharedCare, Międzynarodowego Stowarzyszenia Krótkiej Przerwy (ISBA) czy Fundacji Imago – ściśle współpracującej z wrocławskimi autorami pokoi wytchnień (o przedsięwzięciu pisaliśmy na naszym portalu), czyli Fundacją Potrafię Pomóc. Zamieniliśmy kilka słów z jej prezesem Adamem Komarem:
Jednym z elementów tej opieki wytchnieniowej jest opieka stacjonarna – przeznaczona w głównej mierze dla osób z głęboką niepełnosprawnością. Ona funkcjonuje sprawnie i jest dobrze realizowana przez wiele organizacji pozarządowych w formie asystentury, wsparcia rodzin takich ludzi, warsztatów środowiskowych czy Domów Samopomocy. To też są formy opieki wytchnieniowej. Poza tym, we Wrocławiu można skorzystać z pokoi wytchnień, często będących jedyną lub jedną z niewielu możliwości, żeby opiekun osoby niepełnosprawnej mógł choć przez krótki czas zająć się sobą.
Bardzo blisko współpracujemy z Fundacją Imago i na konferencji pojawiłem się przede wszystkim, żeby rozmawiać o różnych możliwościach, wymienić się doświadczeniami czy być może zaimplementować we Wrocławiu różne zachodnie rozwiązania. Myślę tu na przykład o opiece w miejscu zamieszkania potrzebujących lub usługach hotelarskich, oferujące wypoczynek nie tylko opiekunom, ale również wymagającym opieki osobom. Nie ma sensu wyważać otwartych już drzwi.
Wydarzenie zainaugurował dialog panelowy wicemarszałka województwa dolnośląskiego Marcina Krzyżanowskiego z prezesem Fundacji Imago Piotrem Kuźniakiem oraz Tomasem Stochem reprezentującym DRK Integrations-und Therapiezentrum (ITZ) Wolfenbüttel. Panowie dyskutowali o walorach konferencji oraz perspektywach, które malują się przed uczestnikami. W rolę moderatora wcielił się Piotr Kuźniak. Następnie, uczestnicy mieli możliwość podjęcia wspólnej dyskusji i wzięcia udziału w panelu warsztatowym.
O korzyści płynących z wymiany doświadczeń dla Wrocławia zapytaliśmy Bartłomieja Skrzyńskiego – rzecznika prezydenta Wrocławia ds. osób niepełnosprawnych: rozmawiamy bardzo interdyscyplinarnie z ludźmi zajmującymi się opieką wytchnieniową w innych krajach. Fundacja Imago ma ogromne doświadczenia w tym obszarze, więc w ramach zespołu Za Życiem, który funkcjonuje w Urzędzie Miejskim Wrocławia dyskutujemy i uczymy się od siebie.
Za sprawą prezydenta Jacka Sutryka mamy we Wrocławiu pokoje wytchnień i teraz sondujemy różne inne możliwości. Na przykład opiece w miejscu zamieszkania, czy dla osób znajdujących się w hospicjum. Musimy działać razem, w szerokim konglomeracie. Potrzeby są ogromne, a rozwiązania funkcjonujące w Irlandii czy Szkocji mogą dobrze sprawdzić się w naszym mieście. Sami również wypracujemy różne ciekawe idee, więc liczymy na dialog i wzajemne inspiracje.
Dialog i współpraca – według relacji uczestników, wydają się być głównym motywem konferencji. O wrażenia z organizacji i pobytu we Wrocławiu zapytaliśmy przedstawicielki SharedLives, które przyjechały do Stolicy Dolnego Śląska z Wielkiej Brytanii: ISBA zaprosiła nas, żebyśmy podzieliły się swoimi doświadczeniami z prowadzenia opieki wytchnieniowej. Współpracujemy z opiekunkami, które świadczą taką pomoc również wyjazdowo, w domach osób niepełnosprawnych. To czasem, dzień, czasem tydzień, a czasem nawet miesiąc, okres świąteczny czy wakacje. To wszystko zależy od potrzeb opiekunów i środków, jakie uda się pozyskać. Ale zawsze cel jest jeden, szczęście i ulga dla opiekunów i osób niesamodzielnych.
Na Dolnym Śląsku mieszka około 20 000 osób wymagających stałej opieki, które nie są w stanie bez niej sprawnie funkcjonować. Skuteczny i szeroki system opieki wytchnieniowej jest więc niezwykle ważny, a problem nie należy do marginalnych i dotyka szerokiej populacji. Na konferencji – poza reprezentantami fundacji i organizacji pozarządowych – obecnych było około 200 samorządowców i ekspertów od polityki społecznej. To bardzo duża grupa ludzi, których wpływ na otaczającą nas rzeczywistość pozwala mieć nadzieję na szybki rozwój nowych wytchnieniowych rozwiązań.
Maciej Fedorczuk
foto: Fundacja Imago