Opracowanie systemu wykrywającego źródła celowej dezinformacji to główny cel projektu SWAROG, realizowanego przez naukowców z Wydziału Elektroniki PWr. Na swoje badania otrzymali grant NCBiR w wysokości ponad 8,6 mln zł.
W sumie granty w łącznej wysokości blisko 55 mln zł dostało dziesięć projektów, a wniosek przygotowany przez naukowców z PWr – jako jedyny – zdobył maksymalną liczbę punktów.
Projekt „System Wykrywania dezinformacji metodami sztucznej inteligencji” (SWAROG) dotyczy detekcji źródeł celowej dezinformacji z wykorzystaniem narzędzi, które można zbudować dzięki zastosowaniu metod uczenia maszynowego.
Podzielony został na trzy fazy, a w pierwszej z nich naukowcy sprawdzą możliwość realizacji pomysłu oraz osiągnięcia założonych rezultatów.
– Z dostępnej literatury przedmiotu, do której też trochę przyczyniliśmy się w ostatnich latach badań, wiemy, że realizacja systemu automatycznej detekcji fake news jest jak najbardziej możliwa, ale jej podstawowym ograniczeniem jest trudność w pozyskaniu odpowiednich danych do budowy rzetelnego systemu predykcyjnego – wyjaśnia dr inż. Paweł Ksieniewicz z Katedry Systemów i Sieci Komputerowych na Wydziale Elektroniki, który będzie kierować pracami badawczo-rozwojowymi.
Co ważne, problemem nie jest stworzenie wystarczająco dużego zbioru danych, którym mogliby się posłużyć badacze do zbudowania modeli rozpoznawania, a rzetelne i wiarygodne oznaczenie go etykietami, które dadzą systemowi sztucznej inteligencji możliwość efektywnego rozróżniania faktu od próby dezinformacji.
W związku z tym największym wyzwaniem pierwszej fazy będzie opracowanie mechanizmów zobiektywizowanego oznaczania treści oraz dokonana z ich pomocą akwizycji dużego, rozciągniętego w czasie i wiarygodnego zbioru danych w języku polskim, który stanowić będzie pierwszy dostępny korpus fake news tego typu.
– Równolegle, wykorzystując dostępne dla środowiska naukowego zbiory dla języka angielskiego i – w dużej części – autorskie metody rozpoznawania, podejmiemy się konstrukcji uniwersalnej architektury przetwarzania dokumentów na potrzeby klasyfikacji fake news – dodaje naukowiec.
Sprzedaż systemu będzie prowadzona do wydawców – w tym przede wszystkim do mediów społecznościowych oraz redakcji dziennikarskich. Do grona potencjalnych klientów w Polsce należą m.in. TVP, Polskie Radio, Polska Agencja Prasowa, Onet.pl, Polska Press, RMF FM, Agora, Telewizja Polsat czy TVN.
Plan komercjalizacji zakłada też pilotażowe wdrożenie wspólnie z Polską Platformą Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ppbw.pl), która dla wybranych tematów (jak np. szczepień, które w tej chwili są bardzo istotnym elementem ogólnospołecznej debaty) będzie realizować misję publiczną – wspierając jednocześnie komercjalizację pełnego produktu.
Realizacja projektu rozpocznie się 1 października 2021 r. Okres trwania projektu wynosi 42 miesiące i obejmuje 36 miesięcy na jego realizację przez wykonawcę oraz łącznie 6 miesięcy przeznaczone dla NCBR na ocenę raportów podsumowujących dwie pierwsze fazy projektu. Każda faza projektu trwać będzie po 12 miesięcy, przeplatając to trzymiesięcznymi fazami oceny.