Święta Bożego Narodzenia dla wielu Polaków są jedną z niewielu okazji, gdy widzą się ze starszymi członkami rodziny. „Zachęcam wszystkich, którzy za kilka dni spotkają się ze swoim tatą, mamą, babcią czy dziadkiem, aby zwrócili uwagę na stan ich pamięci” – apeluje profesor Joanna Rymaszewska, kierująca Katedrą Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu oraz koordynatorka kampanii społecznej „Razem przed siebie”.
– Święta to okres radości oraz bliskich kontaktów z krewnymi. To dobry czas na zwrócenie uwagi na to, jak starsi członkowie rodziny, z którymi rzadko się widujemy, radzą sobie na co dzień. Jeśli mają problem z szukaniem słów podczas rozmowy, zapominają o wspólnych planach, wczorajszej rozmowie to mogą być sygnały, że potrzebna jest pomoc profesjonalisty – mówi profesor Rymaszewska.
Kilka pytań pomoże określić stan zdrowia
– Jeśli chcielibyśmy sprawdzić, czy nasz rodzic, dziadek lub babcia ma problemy z pamięcią, możemy zadać kilka z pozoru zwyczajnych pytań. Podstawą jest pamięć świeża, czyli pytajmy o te zdarzenia, które miały miejsce niedawno. Co robiłeś wczoraj? Co robiłeś rano? Jak mieliśmy spędzić dzień? O czym rozmawialiśmy i z kim? Jak ma na nazwisko sąsiadka? Warto jednak pamiętać, aby nie pytać o imiona i nazwiska osób, które znamy jedynie ze świata mediów, ponieważ taka pomyłka może zdarzyć się każdemu – mówi prof. Rymaszewska i dodaje: – Zwróćmy uwagę, czy nasz bliski, z którym nie widzieliśmy się kilka miesięcy, realizuje swoje zainteresowania. Czy kontynuuje swoje hobby? Jak funkcjonuje na co dzień? Czy czyta książki, jeśli to lubił robić w przeszłości lub czy majsterkuje jak dawniej czy może wycofał się z ulubionych aktywności? Czy widuje się z sąsiadami, znajomymi, czy chodzi np. do kościoła i ogólnie mówiąc, czy jest aktywny społecznie? Ważna jest także niechęć do odbierania telefonów, ograniczanie kontaktów, wycofywanie się – to sygnał, że coś się dzieje.
Zaproponuj babci sudoku
– Zachęcam, by podczas Świąt zaproponować wspólne aktywności. Układanie puzzli, rozwiązywanie krzyżówek lub sudoku. Dzięki takiej zabawie możemy zauważyć, jak nasz bliski sobie radzi i czy mogą pojawiać się pierwsze objawy otępienia. Graliśmy wspólnie przed laty w karty z wujkiem? Spróbujmy wrócić do tej gry, Zwróćmy uwagę na to, czy osoba podczas zabawy jest aktywna i chętnie podchodzi do wyzwań, czy też jest raczej bierna lub sprawia wrażenie zagubionej. Ta druga ewentualność może wskazywać, że nasz bliski powinien wykonać przesiewowy, prosty test pamięci i innych funkcji poznawczych – mówi prof. Rymaszewska.
Po pierwsze, rozwiąż test
– Gdy zauważymy problemy z pamięcią u naszego bliskiego to bywa, że niełatwo jest namówić go na wizytę u psychiatry czy neurologa. Dlatego też proponuję, aby najpierw spotkać się z lekarzem rodzinnym lub innym specjalistą, u którego krewny się leczy i któremu ufa. Kolejną opcją jest też wejście na stronę kampanii społecznej „Razem przed siebie” – www.razemprzedsiebie.pl. Znajdziemy tam wiele cennych porad na temat chorób otępiennych oraz prosty test, który każdy może wykonać w domu. Jego wynik powie nam, czy powinniśmy udać się z bliską osobą do lekarza, czy też nie powinniśmy się martwić.
***
Kampania „Razem przed siebie” powstała w ramach międzynarodowego projektu naukowego COGNISANCE realizowanego w Polsce przez zespół Katedry Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Tożsame działania realizowane są także w Australii, Kanadzie, Holandii i Wielkiej Brytanii. Kampanii patronują m.in.: Urząd Marszałkowski, Urząd Wojewódzki oraz Urząd Miasta, a partnerami są MPK Wrocław, Koleje Dolnośląskie, Uniwersytecki Szpital Kliniczny oraz DCF.
Szczegółowe informacje na temat kampanii można uzyskać na stronie www.razemprzedsiebie.pl lub na profilach „Razem przed siebie” w mediach społecznościowych Facebook i Instagram.
