Najlepsze wyniki mają: powiat wrocławski oraz gminy Kobierzyce, Jelcz-Laskowice, Szczawno Zdrój i Wrocław – finanse samorządów pod lupą ekspertów

Każdy z nas, w powszechnych wyborach decyduje, kto rządzi jego małą ojczyzną. Interesujmy się więc ekonomią, obserwujmy i porównujmy działania samorządów. Wybierajmy najlepszych gospodarzy. Niech jednym z kryteriów oceny podejmowanej przy urnie będzie analiza skutecznego zarządzania finansami. Nasze opracowanie może w tym pomóc.

Tak napisali we wstępie do trzeciej edycji ogólnopolskiego rankingu finansów samorządu terytorialnego autorzy raportu opisującego kondycję gmin. Ranking jest opracowaniem kompleksowym przygotowanym przez prof. dr. hab. Krzysztofa Surówkę, kierownika Katedry Finansów Publicznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. W skład jego zespołu weszli naukowcy z tej uczelni oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. W efekcie ich pracy powstało apolityczne zestawienie, mierzone obiektywnymi i aktualnymi wskaźnikami naukowymi.

W tabeli ogólnopolskiej najwyżej notowanymi samorządami z województwa dolnośląskiego są:

w grupie 1547 gmin wiejskich – gmina Kobierzyce – pozycja 6 – dystans do lidera kategorii 10%,

w tej kategorii w pierwszej setce są ponadto gminy: Zawonia (14 pozycja), Bolesławiec (28 pozycja), Grębocice (30 pozycja), Długołęka (32 pozycja), Żurawina (48 pozycja), Oława (51 pozycja), Jerzmanowa (53 pozycja), Jeżów Sudecki (54 pozycja), Lubin (74 pozycja), Radwanice (76 pozycja), Głogów (92 pozycja), a najniżej notowana jest gmina Stara Kamienica (1466 pozycja).

w grupie 628 gmin miejsko-wiejskich – gmina Jelcz-Laskowice – pozycja 6 –dystansu do lidera kategorii 15%,

w tej kategorii w pierwszej setce są ponadto gminy: Kąty Wrocławskie (11 pozycja), Sobotka (24 pozycja), Polkowice (54 pozycja), Gryfów Śląski (70 pozycja), Bolków (89 pozycja), Brzeg Dolny (97 pozycja), a najniżej notowana jest gmina Międzybórz (562 pozycja).

w grupie 235 gmin miejskich – miasto Szczawno Zdrój – pozycja 15 – dystans do lidera kategorii – 20%

w tej kategorii w pierwszej setce są ponadto miasta: Polanica Zdrój (20 pozycja), Oleśnica (28 pozycja), Piechowice (32 pozycja), Piława Górna (36 pozycja), Szklarska Poręba (40 pozycja), Karpacz (41 pozycja), Oława (53 pozycja), Głogów (64 pozycja), Kłodzko (75 pozycja), Świebodzice (83 pozycja), Lubin (88 pozycja), a najniżej notowanym miastem jest Wojcieszów (211 pozycja).

w grupie 66 miast na prawach powiatu – miasto Wrocław – pozycja 10 – dystans do lidera kategorii – 17%,

w tej kategorii dolnośląskie miasta zajęły: Wałbrzych (26 pozycja), Jelenia Góra (47 pozycja), Legnica (51 pozycja).

w grupie 314 powiatów ziemskich – powiat wrocławski – pozycja 1.

w tej kategorii w pierwszej setce są ponadto powiaty: średzki (39 pozycja), polkowicki (54 pozycja), oławski (76 pozycja), trzebnicki (93 pozycja), a najniżej notowany jest powiat górowski (314 pozycja).

Trzecia edycja rankingu jest analizą danych z roku 2019, na koniec którego w Polsce funkcjonowało 2478 gmin (w tym 66 miast na prawach powiatów), 314 powiatów ziemskich oraz 16 województw samorządowych. Gminy wiejskie, gminy miejsko-wiejskie, gminy miejskie oraz miasta na prawach powiatu finansują około 80% wszystkich zadań wykonywanych przez samorząd terytorialny, powiaty około 12% a województwa samorządowe 8%. Ten podział jest ważny, bo wskazuje na gminy, jako na obszar zarządzania największym strumieniem środków publicznych w skali całego samorządu terytorialnego w naszym kraju.

Do oceny kondycji finansowej wybrano siedem wskaźników:

udział dochodów własnych w dochodach ogółem,
relacja nadwyżki operacyjnej do dochodów ogółem,
udział wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem,
obciążenie wydatków bieżących wydatkami na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń,
udział środków europejskich w wydatkach ogółem – bez poręczeń,
relacja zobowiązań do dochodów ogółem,
udział podatku dochodowego od osób fizycznych w dochodach bieżących.