17 listopada przypada Światowy Dzień Wcześniaka. Wydarzenie organizowane już od ponad dekady, gromadzące byłych i obecnych pacjentów Kliniki Neonatologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu, ich rodziny oraz personel medyczny, stało się listopadową tradycją.
Już w minioną sobotę szpital uniwersytecki zorganizował obchody Światowego Dnia Wcześniaka, tworząc przestrzeń do wzruszających spotkań i cennej wymiany doświadczeń. Nie zabrakło atrakcji dla najmłodszych, konsultacji medycznych oraz warsztatów. Statystyki pokazują rosnącą skalę zjawiska. Podczas gdy ogólny odsetek wcześniactwa utrzymuje się na poziomie 6-8%, w ostatnich latach obserwuje się tendencję wzrostową, zbliżającą się do 10%. Wynika to z tego, że dzieci w Polsce rodzi się coraz mniej, ale jednocześnie populacja wcześniaków w stosunku do ogólnej liczby urodzeń jest na stałym poziomie. W USK we Wrocławiu, jako ośrodku trzeciego poziomu referencyjności, odsetek ten jest jeszcze wyższy – około 15-20% pacjentów to dzieci urodzone przedwcześnie.
Wcześniak to maleńki człowiek, który przychodzi na świat przed 37. tygodniem ciąży. Szczególną grupę stanowią dzieci urodzone skrajnie przedwcześnie – przed 32. tygodniem ciąży, czyli około dwa miesiące przed terminem. To nie tylko kwestia mniejszych rozmiarów, ponieważ mówimy o pacjentach, których wszystkie narządy są niedojrzałe i wymagają specjalistycznego wsparcia medycznego. Najwyższa referencyjność oznacza, że trafia do nas bardzo dużo matek z poważnymi chorobami podstawowymi prowadzącymi do ciężkich powikłań ciąży. Problemy te często są wskazaniami medycznymi do przedwczesnego ukończenia ciąży – wyjaśnia kierownik Kliniki Neonatologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu prof. dr hab. Barbara Królak-Olejnik.
Zdaniem specjalistów niezwykle istotne jest, żeby mały wcześniak przychodził na świat w placówce, która ma najwyższy poziom referencyjności, zarówno w obszarze położniczym, jak i neonatologicznym. Dzięki temu będzie mógł być diagnozowany, leczony, rehabilitowany i konsultowany w jednym miejscu, tam, gdzie się urodził.
- Mały człowiek wymagający wielkiej uwagi
Opieka nad wcześniakiem wymaga zaangażowania szerokiego grona specjalistów. W USK nad najmniejszymi pacjentami czuwają nie tylko neonatolodzy, ale także okuliści monitorujący rozwój wzroku pod kątem retinopatii wcześniaczej, neurolodzy oceniający dojrzałość układu nerwowego, kardiolodzy, gastroenterolodzy, dermatolodzy, nefrolodzy, alergolodzy, hematolodzy, endokrynolodzy, a czasami również chirurdzy i genetycy.
Żeby organizm wcześniaka wraz ze wsparciem wielu specjalistów wokół niego zgromadzonych, mógł sobie poradzić z ogromem problemów i powikłań, musi być silny i mieć dużą kompensację jako mechanizm obronny w swoim niedojrzanym ciele. W takich sytuacjach wielkiego stresu wynikającego z wcześniactwa szybciej ujawniają się rzadkie choroby metaboliczne i inne zaburzenia wikłające naturalny rozwój dziecka. Stąd czasem również u wcześniaków poszukuje się drugiej choroby, która ogranicza mu proces zdrowienia i wychodzenia z wcześniactwa. Wtedy właśnie do zespołu diagnostyczno-terapeutycznego skupionego wokół wcześniaka dołączają genetycy czy pediatrzy metaboliczni zlecając celowane lub szerokoprzepustowe badania metaboliczne czy molekularne – tłumaczy kierownik Kliniki Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Metabolicznych USK prof. dr hab. Robert Śmigiel.
Dla rodziców narodziny wcześniaka oznaczają całkowitą reorganizację życia. Oprócz standardowej opieki rodzicielskiej, muszą zaangażować się w proces rehabilitacji, regularne wizyty u specjalistów i liczne badania kontrolne. Dlatego tak ważne jest wsparcie, które oferuje USK we Wrocławiu – nie tylko medyczne, ale również psychologiczne czy merytoryczne np. w zakresie organizacji pomocy socjalnej.
Niezwykle trudne jest zorganizowanie dnia. Żeby udało się połączyć takie zwyczajne czynności pielęgnacyjne, jeśli chodzi o wychowywanie niemowlaka z rehabilitacją. Tych wizyt u rehabilitanta, czy też innych różnego rodzaju specjalistów jest naprawdę sporo. To wypełnia większą część dnia. To nie jest tylko wyzwanie czasowe, ale też organizacyjne. Bo nie jest to wszystko łatwo pogodzić, a dodatkowo trzeba jeszcze sporo ćwiczeń realizować w domu. Opieka na wcześniakiem dość mocno różni się od wychowania zdrowego dziecka – przyznaje pani Oliwia, mama Jana, który urodził się w 25. tygodniu ciąży.
- Światowy Dzień Wcześniaka tradycją w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym we Wrocławiu
Światowy Dzień Wcześniaka w USK to przede wszystkim okazja do integracji rodzin borykających się z podobnymi wyzwaniami. Wśród uczestników wydarzenia nie brakowało niezwykłych historii. Jak wspominają organizatorzy, w poprzednich edycjach gościli nawet osiemnastoletniego „byłego” wcześniaka, który urodził się przed 30. tygodniem ciąży z wagą poniżej kilograma. Takie przykłady dają nadzieję rodzicom, których dzieci obecnie przebywają na oddziale. Tegoroczne obchody były wypełnione szeregiem atrakcji dostosowanych do różnych grup wiekowych. Dla starszych dzieci przygotowano zajęcia z animatorami, bezpieczne malowanie twarzy czy znikające tatuaże. Młodsze dzieci wraz z rodzicami miały okazję uczestniczyć w sesjach muzykoterapii prowadzonych przez specjalistę zatrudnionego w klinice.
Rodzice chętnie wymieniają się doświadczeniami i wspierają wzajemnie. Często wracają do nas po radę czy konsultację, co świadczy o zaufaniu, jakim darzą nasz zespół. Światowy Dzień Wcześniaka to święto przypadające 17 listopada. My wykorzystujemy wolny dzień, dlatego spotkania odbywają się najczęściej w sobotę, poprzedzającą lub następującą po 17 listopada. Pozwala to nam nie tylko spotkać się z rodzicami i wcześniakami, które opuściły nasz szpital. Dodatkowo cieszy to, że czasami odwiedzają nas także przedstawiciele i podopieczni innych ośrodków w regionie – mówi lekarz neonatolog z Kliniki Neonatologii USK dr Dorota Paluszyńska.
Wydarzenie miało jednak nie tylko wymiar rozrywkowy. Rodzice mogli skorzystać z konsultacji z psychologiem, doradcą laktacyjnym oraz personelem pielęgniarskim. Na miejscu dostępni byli również lekarze specjalizujący się w neonatologii, pediatrii i neurologii, służący swoją wiedzą i doświadczeniem. Przeprowadzono również warsztaty z pierwszej pomocy pediatrycznej.
Dla naszego zespołu to niezwykle wzruszające momenty, gdy widzimy nasze „byłe maleństwa” przychodzące do nas na własnych nogach. Niektóre z nich ważyły przy urodzeniu zaledwie 500-600 gramów, a dziś są energicznymi przedszkolakami czy uczniami. To najlepsze potwierdzenie, że nasza praca i starania mają sens – dzieli się swoimi wrażeniami fizjoterapeutka Anna Fonfara.
Światowy Dzień Wcześniaka w USK we Wrocławiu to nie tylko święto małych wojowników i ich rodzin, ale również wyraz uznania dla całego zespołu medycznego – lekarzy, pielęgniarek, położnych, fizjoterapeutów i psychologów, których codzienna praca przyczynia się do ratowania najmniejszych pacjentów. By podkreślić znaczenie święta wszystkich wcześniaków, stworzono międzynarodową symbolikę mającą zwracać uwagę na wyzwania, z którymi mierzą się mali pacjenci i ich rodziny. Wizerunek malutkich skarpetek na sznurku oraz fioletowe oświetlenie uznane są oficjalnie za międzynarodowy symbol Światowego Dnia Wcześniaka, ponieważ kolor fioletowy jest identyfikowany z delikatnością i wyjątkowością. USK wykorzystuje opisaną symbolikę i podkreśla ten dzień podświetlając fasadę głównego budynku szpitala przy ul. Borowskiej. Co roku dołącza do akcji również stadion Tarczyński Arena Wrocław, który podświetla fioletowym kolorem membranę obiektu.
Poprzez: usk.wroc.pl
