#MiejscaKultury Dolnego Śląska – Zamek Grodziec

To pierwszy obiekt turystyczny w Europie! Burzliwa historia sięgająca czasów książąt piastowskich, liczne wojny i zniszczenia oraz późniejsze kolejne odrodzenia. Późnogotycki Zamek Grodziec to #MiejsceKultury Dolnego Śląska, z którym wracamy do Państwa po wielkanocnej przerwie.

Zamek Grodziec zlokalizowany jest w pobliżu wsi Grodziec, w gminie Zagrodno, powiecie złotoryjskim na szczycie wzniesienia o tej samej nazwie. Obiekt znajduje się na Szlaku Zamków Piastowskich.

Burzliwe dzieje Zamku Grodziec

Pierwsze wzmianki na temat Zamku Grodziec pochodzą z 1155 i 1175 roku, kiedy był on grodem obronnym Bobrzan. W 1175 roku cała miejscowość, wraz z zamkiem, należały do księcia Bolesława I Wysokiego. Kolejnym właścicielem był Bolko I, książę świdnicko-jaworski, który powiększył swoją siedzibę na przełomie XIII i XIV wieku. Za czasów księcia legnickiego Fryderyka II (XVI wiek) zamek ponownie rozbudowano, a głównym materiałem budulcowym był kamień. Wtedy Zamek Grodziec stał się jedną z piękniejszych rezydencji gotycko-renesansowych na Śląsku.

Po wybuchu wojny trzydziestoletniej, zwalczające się wojska przemierzały ziemię śląską, pustosząc przy tym okoliczne miejscowości. Zamek Grodziec stał się wówczas schronieniem dla mieszkańców ukrywających się przed zniszczeniami wojennymi. Budowlę konsekwentnie wzmacniano, ale brak środków finansowych nie pozwolił całkowicie zrealizować wszystkich planów. Skutkiem czego było zdobycie, a potem zniszczenie Zamku Grodziec przez wojska księcia Albrechta Wallensteina.

Mimo że zniszczony donżon i palatium nie zostały odbudowane, w latach 30. XIX wieku Zamek Grodziec stał się wizytówką regionu i uchodził wówczas za pierwszy europejski zabytek przystosowany do celów turystycznych.

W 1945 roku zamek uległ zdewastowaniu. Nie zrujnowano całego kompleksu, ale skradziono zabytkowe zbiory i spalono dachy. Obiekt pozostawał opustoszały aż do 1959 roku.

Architektura Zamku Grodziec

Zabudowa zamku górnego układa się w nieregularny sześciobok, a jego kluczowymi elementami są: pałac główny, wieża północna i potężny donżon z południowej strony. Przemieszczanie się pomiędzy wieżami a palatium możliwe było dzięki drewnianym tarasom i zbudowanych na murach gankom.

Zamek główny składa się z dwóch kondygnacji. W niższej znajduje się zbiornik z wodą pitną i piwnice, w których dawniej były piwiarnia, spiżarnia oraz jadalnia dla służby. Na parterze niegdyś były pokoje gościnne, a po przebudowie mieściła się tutaj gospoda dla podróżnych i kuchnia. Na tej kondygnacji znajdują się ponadto dwa pomieszczenia: większe zwane „Wielką Salą” oraz mniejsze z gotyckim kominkiem, ozdobione przez przypominające lwy stwory.

Zamek Grodziec obecnie

Aktualnie opiekę nad zamkiem sprawuje Gmina Zagrodno. Od lat organizowane są tutaj imprezy o zasięgu regionalnym i międzynarodowym, takie jak: słynny Turniej Rycerski, Święto Wina i Miodu Pitnego, Święto Pieśni. Wydarzenia te każdego roku ściągają do zamku tysiące turystów. Najbliższą zaplanowaną dużą imprezą jest Święto Kwitnącej Przylaszczki i Zawilca, które odbędzie się tuż przed majówką i zainauguruje nowy sezon turystyczny już w ostatni weekend kwietnia.

Opracowanie na podstawie: grodziec.net, Dolnośląska Organizacja Turystyczna/dolnyslask.travel, szlakzamkowipalacow.eu