Zapraszamy na jedenastą odsłonę cyklu Mia100 Mostów, która przybliży Wam wiszące budowle będące wizytówką nazywanej potocznie miastem stu mostów stolicy Dolnego Śląska. Dziś przedstawimy Wam most, który swego czasu był symbolem miłości wrocławian.
Most Tumski, bo o nim mowa, to wybudowany w 1889 roku dwuprzęsłowy, stalowy, nitowany obiekt przebiegający nad północną odnogą Odry. Umiejscowiony jest pomiędzy Ostrowem Tumskim i Wyspą Piasek. Do 1945 roku nosił nazwę Dombrücke, czyli most Katedralny.
Konstrukcja z końcówki XIX wieku zastąpiła wcześniejszy drewniany most, który przebiegał w tamtym miejscu. Pierwsza przeprawa powstała w okolicach XII wieku i wyznaczała granicę pomiędzy jurysdykcją miejską (usytuowanej na Wyspie Piaskowej) oraz kościelną (na Ostrowie Tumskim). W swojej historii wielokrotnie był niszczony i naprawiany. Na kartach historii zachował się opis katastrofy z 1423 roku, do której doszło podczas procesji z okazji niedzieli palmowej.
Przez stulecia funkcjonował jako drewniana konstrukcja o budowie trójkątno-wieszarowej. Dopiero w połowie XIX wieku stał się budowlą trapezowo-wieszarową ze stałym pomostem.
Obecnie most Tumski mierzy 52,19 metra, a jego szerokość do 6,84 metra. Jest wysoki na 6,90 metra. Stalowa konstrukcja kratownicowa Gerbera, z której jest złożony, została wyprodukowana w Hucie Piła nad kanałem Kłodnickim, w pobliżu Gliwic. Przetransportowanie jej było możliwe – pomimo znacznej odległości od Wrocławia – ze względu na dobrze funkcjonujące połączenie wodne. Dzięki temu, transport był stosunkowo niedrogi i łatwy.
Kształt mostu Tumskiego był wzorowany na zwycięskim projekcie konkursu w Mannheim. Podczas oficjalnego otwarcia w 1889 roku przemowy wygłosili między innymi Alexander Kaumann – radca budowlany, inspektor kierujący budową Alfred von Scholtz, a także nadburmistrz Ferdinand Friedensburg, który wzniósł uroczysty toast na cześć nowej przeprawy.
Po wojnie przeszedł kapitalny remont. Usunięto wtedy największe uszkodzenia, których doznał podczas oblężenia Festung Breslau. Renowacja udała się, choć na elementach mostu nadal były widoczne ślady trafień odłamkami i ostrzału.
15 października 1976 roku został wpisany na listę zabytków, a kilkanaście lata później – w 1992 roku – przeszedł kolejny kapitalny remont.
Od 1893 roku wejście na most od strony Wyspy Piasek zdobią neogotyckie figury świętej Jadwigi oraz świętego Jana Chrzciciela, wykonane przez Gustawa Grunenberga z piaskowca. Ciekawostką jest fakt, iż przy moście Tumskim znajdują się ręcznie obsługiwane lampy gazowe – wciąż sprawne.
Mia100 Mostów to cykl poświęcony wrocławskim budowlom, które pozwalają na przetransportowanie się przez liczne rzeki przepływające przez stolicę Dolnego Śląska. Następne rozdziały cyklu będą ukazywać się w każdą niedzielę o godzinie 10:00. Zachęcamy również do przeczytania pozostałych tekstów z tej serii.
Pielahütte jest nazwą własną huty. Tłumaczenie jej na Huta Piła jest, delikatnie mówiąc, nie na miejscu.