Wrocław stanie się miejscem światowych obchodów Roku Mikołaja Konstantego Čiurlionisa – litewskiego artysty, muzyka i malarza.
W barokowej Auli Leopoldina Uniwersytetu Wrocławskiego 27 czerwca 2025 o godz. 17:00 wybrzmi koncert „Hommage à Čiurlionis”. Utwory wykona Państwowy Chór Kameralny „Polifonija” z Litwy, uznawany za jeden z najlepszych chórów w Europie. Koncert „Hommage à Čiurlionis” to wyjątkowe spotkanie z twórczością artysty, który jako jeden z nielicznych potrafił wizualizować dźwięki. Čiurlionis tworzył z nich dzieła malarskie, a obrazy zamieniał w muzykę. W 150. rocznicę urodzin Čiurlionisa, Wrocław dołącza do międzynarodowego programu wydarzeń poświęconych jego dziedzictwu.
Mikołaj Konstanty Čiurlionis pozostawił po sobie niezwykły, wielowymiarowy świat sztuki. Stworzył blisko 400 kompozycji muzycznych oraz ponad 300 obrazów. Na jego dorobek składają się także prace literackie, fotograficzne, poetyckie i graficzne. Twórczość Čiurlionisa, łącząca muzykę i malarstwo, inspirowała pokolenia artystów i do dziś dostarcza wielu emocji. To właśnie tymi emocjami chcielibyśmy podzielić się z Państwem wraz z naszymi Partnerami – Uniwersytetem Wrocławskim, Litewskim Instytutem i Ambasadą Republiki Litewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej – mówi attaché kulturalna Republiki Litewskiej Ana Kočegarova-Maj.
- Publiczność usłyszy kompozycje Čiurlionisa oraz dzieła inspirowane jego twórczością. To muzyczna podróż przez świat dźwiękowych pejzaży, symbolizmu i wyjątkowej wrażliwości.Na scenie wystąpi Państwowy Chór Kameralny „Polifonija” z Szawel – zespół, który od 50 lat zachwyca precyzją, siłą wyrazu i nieprzeciętnym brzmieniem. Zdobywcy międzynarodowych nagród, w tym Grand Prix prestiżowych konkursów w Polsce i Hiszpanii, przywożą do Wrocławia program głęboko zakorzeniony w kulturze i duchowości Litwy. Chór działa pod kierownictwem artystycznym Linasa Balandisa – dyrygenta cenionego za swoje interpretacje utworów dawnych i współczesnych. Jego pracy towarzyszyć będzie Povilas Vanžodis, a nad precyzją wokalną czuwać będą chórmistrzowie: Inga Petrauskienė i Mindaugas Žalalis.
- W programie znajdą się zarówno oryginalne kompozycje, jak i dedykacje innych kompozytorów inspirowane twórczością Čiurlionisa. Litewskie pieśni ludowe zharmonizowane przez M. K. Čiurlionisa:„Beauštanti aušrelė” – dyryguje Inga Petrauskienė, „Oi giria, gira” – dyryguje Inga Petrauskienė, „Anoj pusėj Nemuno” – dyryguje Inga Petrauskienė, „Šėriau žirgelį” – dyryguje Mindaugas Žalalis, M. K. Čiurlionis – „Dainų dainelė” oraz V. Augustinas – „Anoj pusėj Dunojėlio” – dyryguje Mindaugas Žalalis. Ponadto dedykacje dla M. K. Čiurlionisa: Donatas Zakaras – „Laiškai Sofijai” – dyryguje Inga Petrauskienė, Jurgis Kubilius – „Sofijos sapnas” – dyryguje Linas Balandis, Zita Bružaitė – „Ar vėjai pūtė” – dyryguje Mindaugas Žalalis, Vidmantas Bartulis – „Saulutė šviesioji” – dyryguje Linas Balandis, Gintautas Venislovas – „Nodus” – dyryguje Linas Balandis
Mikołaj Konstanty Čiurlionis urodził się w 1875 roku w Oranach. Jego najważniejsze dzieła sztuki to sonaty malarskie, preludia i fugi. Są to cykle 2 – 4 obrazów, oparte na tempach muzycznych (allegro, andante, scherzo, finale), temacie i narracji fabularnej. W obrazach tych Čiurlionis ukazał duchową jedność kosmosu, natury i ludzkiej egzystencji. Jego twórczość muzyczna jest nie mniej oryginalna – kryje się w niej głęboki spokój, odczuwanie nieskończonych tajemnic życia przyrody. W swoim krótkim życiu Čiurlionis stworzył około 300 utworów na orkiestrę, fortepian, organy, kwartet smyczkowy i dla chóru. Ponadto jest pierwszym litewskim kompozytorem, który tworzył muzykę symfoniczną i kameralną. Choć swoje życie Čiurlionis związał przede wszystkim z Litwą, Polska miała istotne znaczenie w jego życiu i twórczości. Artysta studiował w Warszawskiej Szkole Muzycznej, a następnie w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Stolica Polski stała się miejscem, w którym rozwijał swoje umiejętności, czerpał inspiracje i nawiązywał ważne relacje z innymi artystami. Zmarł w 1911 roku w Pustelniku, jednak po dziś dzień jest niezwykle ważnym odniesieniem dla tożsamości narodowej Litwinów. Postać malarza i kompozytora nadal pozostaje ważnym elementem współpracy i symbolem bliskich relacji kulturowych między Polską a Litwą.
Rok Čiurlionisa obchodzony jest nie tylko na Litwie, ale również w wielu krajach świata – m.in. w Polsce, Niemczech, Francji, Japonii i Stanach Zjednoczonych. Zapraszamy do wspólnego świętowania. Więcej informacji o bieżących wydarzeniach Roku Čiurlionisa znajdą Państwo na stronie: Litewska sztuka i kultura w Polsce.
Informacje o wydarzeniu:
- Miejsce: Aula Leopoldina Uniwersytetu Wrocławskiego
- Data: 27 czerwca 2025
- Godzina: 17:00
- Wykonawcy: Szawelski Państwowy Chór Kameralny „Polifonija”
- Dyrygenci: Linas Balandis, Povilas Vanžodis
- Chórmistrzowie: Inga Petrauskienė, Mindaugas Žalalis
- Wstęp wolny
Poprzez: kplus.agency