Kunszt artysty i rozmach fundatorów – „Barokowi herosi”

Dzieła stworzone zostały niemal równocześnie dla najważniejszych świątyń dwóch wyznań dominujących w stolicy Śląska – katolickiej katedry pw. św. Jana Chrzciciela oraz luterańskiego kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu.

Są to stojące na balustradzie w prezbiterium wrocławskiej katedry naturalnej wielkości figury czterech Ojców Kościoła – świętych: Ambrożego, Augustyna, Grzegorza i Hieronima – będące dziełami wysokiej klasy, cechującymi się dużą ekspresją, a jednocześnie elegancją i wyrafinowaniem. Zespół ten szczęśliwie przetrwał II wojnę światową, obecnie jest jednak podzielony między Wrocław a Stężycę w województwie lubelskim. Drugim dziełem jest (a raczej był) będący niegdyś ozdobą kościoła św. Marii Magdaleny prospekt organowy, który został rozebrany pod koniec XIX w., część zaś elementów jego rzeźbiarskiej dekoracji przekazano do dawnego wrocławskiego Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności. Choć zachowany w szczątkowym stanie, wciąż daje pojęcie o rozmachu przedsięwzięcia i kunszcie artysty.

Autorem jest Johann Georg Urbansky (ok. 1675 – po 1738) – jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy barokowych działających na Śląsku. Czech z pochodzenia, kształcił się od 1693 r. w warsztacie uznanego praskiego artysty Johanna Brokoffa (1652–1718). Konflikt między nim a mistrzem sprawił, że wyjechał do Budziszyna i tam ukończył naukę, a około 1708 r. przeniósł się do Wrocławia, gdzie otworzył warsztat na Ostrowie Tumskim. Artysta tworzył początkowo wyłącznie dla kurii biskupiej, natomiast po otrzymaniu wrocławskiego obywatelstwa w 1720 r. zaczął realizować także zamówienia spoza kręgu katolickiego duchowieństwa, m.in. dla wspólnoty luterańskiej.

Wystawa „Barokowi herosi. Wrocławskie rzeźby Johanna Georga Urbansky’ego z lat 20. XVIII w.” – Muzeum Narodowe – Wrocław – ekspozycja dostępna do 29 października 2023