Dziś o 14:00 na wrocławskim Cmentarzu Osobowickim odbył się pogrzeb Zofii Teligi-Mertens, a także Stefana Teligi i Zofii Teligi. Spoczęli oni w jednej mogile. Zofia Teliga-Mertens zmarła 27 września.
Zofia Teliga-Mertens była Sybiraczką, Damą Orderu Orła Białego i Honorową Obywatelką Dolnego Śląska. To właśnie ona zaangażowała się w repatriację polskich rodzin z Kazachstanu, była działaczką społeczną i charytatywną, a także agronomem.
W trakcie II RP jej rodzina osiedliła się na Wołyniu. To właśnie tam jej ojciec, Stefan Teliga, otrzymał majątek w Woli Rycerskiej za zasługi w wojnie polsko-bolszewickiej. Podczas II wojny światowej rodzina Teligów została zesłana w głąb ZSRR. Niestety, Stefan Teliga zmarł, zanim udało mu się dotrzeć do armii generała Władysława Andersa.
Matkę i córkę wywieziono do Kazachstanu, a już po wojnie – w 1946 roku Zofia Teliga-Mertens osiedliła się we Wrocławiu. To właśnie w stolicy Dolnego Śląska ukończyła studia rolnicze, a następnie obroniła doktorat. Na emeryturę przeszła w 1981 roku.
Siedemnaście lat później, w ramach rekompensaty za utracone mienie zabużańskie, wraz ze swoją matką otrzymała trzy wielorodzinne budynki na osiedlu w Szczytnicy obok Bolesławca.
Dzięki uporczywej pracy udało jej się je wyremontować. Przeznaczyła ten majątek dla Polaków repatriowanych z Kazachstanu. To właśnie dzięki niej 40 rodzin, które zostały przesiedlone do Polski, otrzymało na własność mieszkania na osiedlu nazywanym potocznie „Kresówką”.
W 2011 roku działalność pani Zofii została doceniona. Przedstawiono ją bowiem w filmie dokumentalnym pt. „Szklane domy pani Zosi”.
Pięć lat później uhonorowano ją Nagrodą Wrocławia, a w 2017 roku prezydent RP Andrzej Duda za działalność społeczną i charytatywną odznaczył ją Orderem Orła Białego – najwyższym państwowym odznaczeniem, które otrzymała w ramach uroczystości związanych z 3 majem.
Na Dolnym Śląsku doceniono ją powtórnie w 2019 roku. Wówczas otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Dolnego Śląska. W ubiegłym roku uhonorowano ją Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości.
Zmarła 27 września 2022 roku. Miała 96 lat.
