O czym jest tegoroczna i już anonsowana w naszym portalu edycja festiwalu Musica Polonica Nova? Przede wszystkim o inspiracjach, płynnych granicach i połączeniach.
Historia muzyki współczesnej, jak właściwie każdej sztuki, warunkowana jest dwoma tendencjami. Pierwszą jest dążenie do zachowania autonomii i ciągłości tradycji, drugą – szukanie nowych inspiracji i środków wyrazu. Przez długi czas sztuka muzyczna była przede wszystkim sztuką materiałową, czerpiącą z samej siebie inspirację i siłę napędową do rozwoju. Obecnie jednak lęk przed wpływem zewnętrznych nurtów osłabł, a kompozytorzy coraz częściej czerpią inspiracje zarówno z dominującej kultury popularnej, jak i z rozlicznych subkultur.
Granice w sztuce wciąż wprawdzie istnieją, ale coraz łatwiej je przekraczać. Muzyka współczesna przestaje być elitarna, otwiera się na świat życia codziennego i odbiorców niewyspecjalizowanych, spoza akademickich kręgów. Czasem dokonuje krytycznych przechwyceń, zapuszczając się na obszerne pole popkultury. Ale bywa i tak, że kompozytorzy po prostu szczerze, bez cienia ironii, czerpią pełnymi garściami z muzyki popularnej, ciesząc się jej energią.
Myślę, że stali uczestnicy naszego festiwalu z łatwością dostrzegą łączność ideową tegorocznej edycji z poprzednimi. Wracamy do koncepcji usieciowienia, znów zastanawiamy się nad relacjami, w jakie wchodzi muzyka współczesna, dokładając do tego kolejne warstwy. Znów eksperymentujemy z formą festiwalu i rzucamy wyzwanie jego tradycyjnym formatom. Programując tegoroczną edycję MPN, staraliśmy się porzucić myślenie linearne, dać odbiorcom swobodę w układaniu własnego planu uczestnictwa. To pozwoli słuchaczom tworzyć bardziej indywidualne, intymne relacje z muzyką. Zamiast serii koncertów mamy powiązane ze sobą punkty. Zamysł ten będzie najlepiej widoczny podczas sobotniej kulminacji, złożonej z przeplatających się wydarzeń w różnych przestrzeniach gmachu Narodowego Forum Muzyki.
Relacje, połączenia, związki – to jak zawsze ważny dla nas temat. W tym kontekście szczególnie istotny będzie cykl minikoncertów „71/42”, które rozpoczną każdy dzień festiwalu. Jak rozumieć tytuł tej serii? To po prostu numery kierunkowe dwóch miast: Łodzi i Wrocławia, symbolizujące połączenie wysiłków dwóch ośrodków muzycznych. W ramach tego przedsięwzięcia studenci Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi zaprezentują swoje dzieła powstałe w ramach projektu autorstwa dyrygenta Macieja Koczura. Będą to koncerty inkluzywne, kierowane do szerokiego grona odbiorców. Wśród wykonawców zaproszonych do współtworzenia festiwalu są też m.in.: Spółdzielnia Muzyczna contemporary ensemble, Orkiestra Muzyki Nowej, NeoQuartet, NFM Trio Smyczkowe Leopoldinum oraz LutosAir Quintet. W programie znalazł się również projekt młodych twórców łączących muzykę elektroniczną i organową oraz koncert organizowany przez Związek Kompozytorów Polskich.
Zawsze chcieliśmy, żeby MPN była festiwalem śmiało budującym relacje z innymi, pozamuzycznymi przestrzeniami kultury i sztuki. W tym roku nawiązaliśmy współpracę z wrocławskim Teatrem Polskim w Podziemiu. Dzięki temu w programie mamy wspaniałe wydarzenie towarzyszące – sztukę „Finnegans W/Fake”. Bardzo ważną rolę odgrywa w tym spektaklu muzyka Wojtka Blecharza, ale równie istotne jest brzmienie (sonoryzm) warstwy tekstowej.
Szczególne miejsce w tej edycji zajmuje dwoje kompozytorów rezydentów festiwalu: Marta Śniady i Artur Zagajewski. Nie tylko dlatego, że tworzą wspaniałą muzykę. Oboje sięgają odważnie po elementy pop- i subkulturowe, przekraczają granice gatunków i dziedzin sztuki. U Artura znajdziemy punkrockowy bunt, ale też inspiracje architekturą i urbanistyką, dzięki czemu jego muzyka staje się doskonałym komentarzem do współczesności. Marta z kolei czerpie z szerokiego nurtu popkultury i trzyma rękę na pulsie najnowszych trendów, nie tracąc przy tym wyraźnego indywidualnego charakteru.
MPN to także ciekawość świata. Nie mamy gotowych odpowiedzi, ale lubimy zadawać pytania, drążyć i obserwować otaczającą nas rzeczywistość w epoce przyspieszenia technologicznego i kulturowych przemian. A przy okazji dać coś od siebie, dostarczyć publiczności nowych wrażeń i strategii percepcji. Zapraszam na festiwal!
Paweł Hendrich – dyrektor artystyczny Musica Polonica Nova
