Zielony trójkąt z innowatorskim eko-muralem – mieszkańcy Przedmieścia Oławskiego odmieniają swoje podwórko

Podwórko w kwartale ulic Komuny Paryskiej, Ignacego Prądzyńskiego, Tadeusza Kościuszki i Kazimierza Pułaskiego na wrocławskim Trójkącie przechodzi właśnie oddolną rewitalizację. Mieszkańcy wzięli sprawy w swoje ręce i pod okiem nieformalnej grupy liderów, uporządkowali zaniedbany teren, nasadzili roślinność a niebawem wspólnie wykonają pierwszy ekologiczny mural we Wrocławiu.

Inicjatorem pomysłu jest grupa nieformalna „Liderzy Przedmieścia Oławskiego”, której działania zapoczątkowane zostały w trakcie udziału w Akademii Liderów Przedmieścia Oławskiego – projektu realizowanego przez Stowarzyszenie Aktywizacji Społecznej TuRazem. W trakcie zajęć Akademii zawiązał się silny zespół specjalistów rozmaitych branż i dziedzin, którym przyświeca jeden wspólny cel – rewitalizacja Przedmieścia Oławskiego poprzez działania integracyjne.

Przedmieście Oławskie to specyficzne, jedno z najstarszych osiedli Wrocławia. Mamy tu gęstą zabudowę kamieniczną, ale i wiele prestiżowych inwestycji deweloperskich. To osiedle postrzegane jako rejon dużego potencjału dobrych zmian, ale i obszar skupiający wiele problemów społecznych. Głównym założeniem działania była przekonanie i aktywizacja społeczności lokalnej do odnowy miejsca, w którym żyją. Zaangażowanie mieszkańców w prace rewitalizacyjne było kluczowe i daje nie tylko satysfakcję w trakcie działania, ale i zwiększa poczucie odpowiedzialności za zrewitalizowane wspólnie miejsce – mówi jedna z osiedlowych liderek Anna Karnafel.

Pomysł na rewitalizację podwórka w kwartale ulic Tadeusza Kościuszki, Kazimierza Pułaskiego, Komuny Paryskiej i Ignacego Prądzyńskiego wynikał z wielu zidentyfikowanych przez mieszkańców potrzeb oraz z negatywnych zjawisk związanych z przestrzenią osiedla. Wśród tych problemów zidentyfikowano m.in.:

• niewłaściwą organizację stref gospodarczych (brak zamykanej wiaty śmietnikowej i pogłębiający się problem plagi szczurów),
• wizualny nieład i brzydotę miejsc przylegających do nowej zabudowy mieszkalnej,
• brak lub zanik ciągłości terenów zielonych,
• brak lub niski poziom nawiązywania i utrzymywania więzi społecznych/występowanie zjawisk marginalizacji (podział na mieszkańców z nowych i starych zabudowań),
• brak identyfikacji mieszkańców z miejscem zamieszkania.

W związku z wieloma wyzwaniami na osiedlu mieszkańcy, korzystając z możliwości realizacji projektu w ramach Akademii, wzięli sprawy w swoje ręce i postanowili podzielić swoją inicjatywę na trzy następujące po sobie etapy.

Etap I: Porządkowanie terenu i pierwsze nasadzenia

Na przełomie września i października mieszkańcy spotykali się, by wspólnie uporządkować zaniedbany fragment podwórka i nasadzić niską roślinność. Sąsiedzi zintegrowali się w trakcie wspólnych prac, których wynikiem było:

• przekopanie 18 ton ziemi
• uporządkowanie 15 ton żwiru
• nasadzenie 250 sztuk roślin
• pomalowanie 320m2 muru białą farbą (przygotowanie pod eko-mural)

Etap II: Mural, który połączy nowe i stare osiedle

W podwórku, w którym planowane jest wykonanie muralu obserwuje się wyraźny podział społeczności na osoby zamieszkującej w starszej zabudowie oraz na tych zamkniętych na nowych osiedlach. Na jednym z budynków zamieszczony został przez jednego z mieszkańców drut kolczasty, który stał się symbolem owego podziału i przyczynił się do jeszcze większego konfliktu wśród sąsiadów.

Od 17 do 25 października planowane jest wykonanie przez młodzieżową grupę ART JTM Eko-muralu Jedności na murze okalającym osiedle Stara Papiernia, którego zwieńczeniem będą warsztaty integrujące mieszkańców.

Mural, który powstanie będzie sztuką dla każdego. Nie zna podziałów i nie kieruje się kategoryzacją. Mówi o rzeczach istotnych i uniwersalnych wartościach, dotyczy wszystkich, bowiem porusza kwestie typowe dla każdego z nas. Poprzez wykonanie wspólnego malunku nastąpi kolejna integracja mieszkańców. Zostaną oni zmobilizowani do rozmów i poznania się. Eko-mural Jedności ma ich łączyć niż dzielić, ma pobudzić zainteresowania otaczającą przestrzenią, wzmocnić refleksyjność oraz potrzebę częstszego obcowania ze sztuką i jej pełniejszego zrozumienia – mówią inicjatorzy akcji.

Do inicjatywy liderów przyłączyli się partnerzy i sponsorzy. Strategiczną współpracę nawiązano z firmą ecoevolution.org i Grupą RW, która przekazała mieszkańcom wyjątkowe farby. Dzięki ich wsparciu mural będzie nie tylko jednoczył sąsiadów, ale również oczyści powietrze.

Farby KNOxOUT firmy ecoevolution.org to farby antysmogowe, oczyszczające powietrze. Naukowcy potwierdzili, że farba KNOxOUT dzięki temu, że zawiera ultradrobny dwutlenek tytanu oczyszcza powietrze ze szkodliwych tlenków azotu. Dwutlenek tytanu uaktywnia się pod wpływem promieni UV. Zachodzi wtedy reakcja chemiczna, która zamienia szkodliwe substancje w wodę i dwutlenek węgla. Na takiej samej zasadzie farba też samoczyści się. Wystarczy deszcz, by zmyć przylepione zanieczyszczenia. Reakcje chemiczne zachodzą nieustannie, farba nie zużywa się, wystarczy, że co jakiś czas deszcz opłucze ścianę.

Jedno średnie drzewo redukuje 0,42g tlenków azotu, a jeden mkw. ściany pokrytej KNOxOUT redukuje 0,44g tlenków azotu dziennie. Tam więc, gdzie jesteśmy ograniczeni z sadzeniem drzew, możemy przemalować ściany. Jest to ogromne istotne z uwagi na dość wyraźny na podwórzu zanik zieleni oraz problem z zanieczyszczeniem unoszącego się powietrza.

Etap III: Ekologiczny piknik sąsiedzki

17 października w godz. 11:00 – 16:00 planowany jest wspólny piknik mieszkańców podwórka kwartału ulic Komuny Paryskiej, Tadeusza Kościuszki, Kazimierza Pułaskiego i Ignacego Prądzyńskiego zorganizowany przez liderów Akademii Przedmieścia Oławskiego razem z Fenix Charity Club.

W programie m.in: koncerty muzyczne (występ Joanny Kwaśnik oraz grupy młodzieżowej ART JTM), warsztaty muralowe z użyciem farb antysmogowych, oczyszczających powietrze KnockXout, nadzenia 15szt. Drzewek Nadziei HOPE wylicytowanych w trakcie Wrocławskiego Balu Nadziei, zorganizowanego przez Fenix Charity Club dochód z których już w marcu tego roku zasilił budżet DCO Breast Unit, konsultacje z wolontariuszami Dolnośląskiego Centrum Onkologicznego, wspólny grill dla mieszkańców, wymiana małych elektrośmieci na rośliny doniczkowe i inne upominki, eko-warsztaty oraz animacje i warsztaty dla dzieci prowadzone przez Ekosystem i MOPS.

Mieszkańcy wraz z liderami zapraszają do udział wszystkich sąsiadów z Przedmieścia Oławskiego. Więcej informacji można znaleźć na facebooku Akademii Liderów Przedmieścia Oławskiego. Projekt sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 – 2020.

Małgorzata Braszka

Stowarzyszenie Aktywizacji Społecznej TuRazem